True History of the Kelly Gang / Prawdziwa historia gangu Kelly'ego (2019) - Justin Kurzel

Mimo iż dorobek filmowy Justina Kurzela wciąż jeszcze patrząc przez pryzmat dojrzałego wieku nikły, to jak się zdaje obserwując reakcje na dotychczasowe prace reżysera bardzo wyrazisty. Nie mnie jednak wypowiadać się szczegółowo o tym co Australijczyk do tej pory nakręcił, bowiem znam po prawdzie wyłącznie jego ambitnie rozbuchaną adaptację teatralnego Makbeta. Myślę pomimo powyższego, że nie będzie fałszywym stwierdzeniem, iż potrafi on wytworzyć w swoich obrazach niesamowity klimat – innymi (bardziej niewyszukanymi słowy), wejść z buta w ograniczoną przestrzeń produkcji znaczących w walce o najwyższe trofea filmowe, z kinem surowym o potwornie wymagających czasach, w których okoliczności wykuwają najsilniejsze charaktery. Prawdziwa historia gangu Kelly’ego zdaje się być idealnym przykładem ożenienia fenomenalnej oprawy wizualnej, której istotą mroczny realizm, z głęboko doświadczoną praktyką wiarygodną psychologią, zawartą w opowieści o wzrastaniu pośród przemocy w ustawicznej walce o przetrwanie. Geneza potwornie poharatanej osobowości tytułowego Neda Kelly'ego jest tutaj sugestywnie opisana i nie pozostaje po seansie nic chyba do dodania, bowiem żadne pytanie nie pozostaje bez odpowiedzi - czy to wprost, czy też pomiędzy wierszami. Podła rzeczywistość wśród podłych ludzi, którzy podłych rzeczy doświadczyli, wychowuje kolejne pokolenia podłości. Tak pokrótce można by streścić sens historii krótkiego życia Neda Kelly’ego, jeśli nie spojrzy się głębiej i nie dostrzeże tego, co wydaje się, iż Kurzel przede wszystkim miał intencje swoim najnowszym filmem widzowi przekazać. Mianowicie dorastając w tak potwornych warunkach socjalizacyjnych, będąc poddawanym kolejnym obciążającym psychicznym próbom, odbierającym konsekwentnie nie tylko dzieciństwo, ale i niemal wszelkie ludzkie odruchy, nie trudno zostać szaleńcem z nienawiści wobec nie tylko podkreślonej w fabule niesprawiedliwości. Zastanawiam się tylko (albo w ten sposób prowokuję tu pytanie), czy Kurzel poprzez zaakcentowanie okrutnej prawdy miejsca, czasu i warunków uspołecznienia, miał bezwarunkową intencje usprawiedliwiania tytułowej postaci, czy tylko jak oczywiste okoliczności myślę sugerują, wydobył na wierzch wciąż kamuflowaną przez dążące do konstruowania prostych wyjaśnień półumysły prawdę, że nic nie jest czarno-białe? Ten film za sprawą intelektualnego dna drugiego i dojmującej formuły, to wielkie wyzwanie - gigantyczne obciążenie psychiczne dla widza w sensie odzwierciedlenie realizmu sytuacji i zawartego w napisanym przez życie scenariuszu materiału do etycznej oceny. Ten film to jak słyszymy w jednej ze scen, historia człowieka w drodze na stryczek. Jak poniektórzy filmowi koneserzy nie bez powodu piszą - historia ukazana w wizjonerskiej formie i przy udziale genialnego aktorstwa.

Curtiz - A magyar, aki felforgatta Hollywoodot / Curtiz – Węgier, który wstrząsnął Hollywood (2018) - Tamas Yvan Topolanszky

Czarno białe filmy posiadają wyjątkowo nasycony wizualnymi doznaniami klimat, póki jednak na starcie już nie spieprzy go jakiś kiepski netfilxowy lektor. Tym razem jednak głos czytający to doskonale znane brzmienie, które dodaje, a nie odbiera produkcji atmosfery. Donoszę od początku, iż bardzo przypadła mi do gustu ta pasji pełna węgierska robota, której fabuła osnuta została wokół rdzenia, jakim kulisy powstawania mega produkcji hollywoodzkiej z lat czterdziestych - tytułu po latach urosłego do statusu kultowego. Romantyczna Casablanca, bo ona bohaterem tła, to klasa sama w sobie i wszystko co o niej przez wszystkie lata napisano to prawda. Który jednak z jej wielbicieli do tej pory wiedział, że (i tutaj po seansie wpiszcie sobie czego się dowiedzieliście) ile ciekawych kontekstów jej geneza zawiera. Casablanca to akurat jedno, a drugie co równie interesujące, to fundamentalne dla tej biograficznej opowieści odkrywanie postaci Michaela Curtiza (właściwie Manó Kaminera) - człowieka odpowiedzialnego za jej finałowy kształt. Osobowości tajemniczej, o wyrazistej charakterystyce łączącej sprawnie spore ambicje i arogancki styl bycia – której zagmatwanej historii życia co zrozumiałe Tamas Yvan Topolanszky nie odkrył dla widza w całej możliwej okazałości. Zatem kto lubi drążyć, niech sobie tej przyjemności nie odmawia. Ja ze swojej strony polecam gorąco tą naturalnie okrojoną do podsycających fascynację faktów klimatyczną biografię, jeśli nawet niczym wyjątkowym prócz zakulisowych ciekawostek nie zaskakuje i zwyczajnie jeśli sukcesywnie urzeka, to czyni to dość prostymi metodami, nawiązując bezpośrednio fakturą formy do może już archaicznej, ale wciąż czarującej ulotną magią tonacji czerni i bieli oraz kombinacji jazzu i dymu papierosowego.

The Farewell / Kłamstewko (2019) - Lulu Wang

Orient niemal pełną gębą na ekranie. Kino chińskie wyprodukowane pod patronatem bardzo prężnej młodej amerykańskiej fabryki snów (Studio A24). Kino dość ostatnio głośne, licznie na prestiżowych spędach nagradzane - przynajmniej nie do przeoczenie dla w miarę zainteresowanego ambitnym filmem weekendowego kinomaniaka. Przez pryzmat podstawowej komórki społecznej scenarzystka i reżyserka opisuje w tle przemiany we współczesnym społeczeństwie chińskim. Najważniejszy jest jednak temat więzi pokoleniowej w okolicznościach nieuchronnego odchodzenia jednego z jej członków i charakterystyczna dla azjatyckiej mentalności potrzeba stosowania małych kłamstw w przekonaniu ochraniania bliskich przed druzgocącą prawdą o stawaniu oko w oko z kwestiami ostatecznymi. Muzyka Alexa Westona, a dokładnie zaangażowany na tą okoliczność prawdopodobnie kwartet smyczkowy, z subtelnymi minimalistycznymi wokalizami, tworzy fenomenalny klimat i motyw przewodni dla obyczajowej kameralnej opowieści. Historii uroczo chwilami przerysowanej, posiadającej specyficzny czar i w skrócie o uniwersalnym wydźwięku - nawet jeśli w kwestii kultury i obyczajowości, to nieco inna od naszej zachodniej miara. To jest też jak myślę, mimo ambitnie komediowego zacięcia film trudny w odbiorze, wymagający otwartości i przede wszystkim relatywnie szerszej wiedzy okołokulturowo-mentalnej, by w pełni został zrozumiany - jak domniemam w europejskim spostrzeganiu w nieodsłaniający całkowicie wszystkich swoich walorów i prawd w nim zawartych. To zrozumiałe, brak mnie też wszelako znajomości powiązanych z szerokością i długością geograficzną kontekstów. Co ciekawe jednak, że przy odrobinie szerzej otwartych oczu, jest w nim sporo ważnego do trafnego odczytania, a poza tym wiele w tym smutnym filmie cierpkiego poczucia humoru zdejmującego z niego poniekąd częściowo dramatyczny ciężar gatunkowy. Podsumowując, niezwykle poruszający obraz z rodzaju tych, w których między słowami gejzery emocji tryskają, lecz odpowiednio kamuflowane, przez co prawdziwe do bólu. Wyjątkowo dojrzałą jest on lekcją bycia, z optymistycznie przewrotną puentą i zapadającymi na długo w pamięć postaciami.

Canción sin nombre / Piosenka bez tytułu (2019) - Melina León

W pogrążonej w gospodarczym kryzysie egzotycznej peruwiańskiej rzeczywistości, przy udziale newralgicznej artystycznej strony wizualnej, rozgrywa się historycznie w faktach zakotwiczony dramat matki pozbawionej tuż po porodzie córki. Obraz nakręcony przy użyciu technik nawiązujących wąskim formatem i w szarościach zatopioną kolorystyką do kina lat sześćdziesiątych, spojrzenie natomiast na wymiar polityczno-społeczny opisanych wydarzeń współczesne. W pewnym sensie ze względu na miejsce akcji, czyli Amerykę łacińską może to być produkcja kojarząca się z wielokrotnie nagradzaną Romą Alfonso Cuaróna, ale też mimo podobieństw posiadająca swój charakterystyczny skromniejszy sznyt, bez udziału rozbuchanej machiny realizacyjnej. Zasługuje na uwagę zarówno przez pryzmat podjętej poruszającej tematyki, ale i właśnie formuły obrazowej. Właściwie ograniczone do minimum tło muzyczne, tylko chwilami buduje dodatkowo nastrój depresyjnej grozy, a poza tym całość narracyjna skompresowana jest do surowej relacji z obserwacji ludzkiego dramatu odbywającego się w okolicznościach życia w państwie bezdusznej totalitarnej dyktatury. Jednostka w tym bezlitosnym świecie funkcjonująca, podporządkowana zostaje państwowej machinie, stając się mało znaczącym trybem odhumanizowanej filozofii wyzysku w najpodlejszym wymiarze. Jej bezsilność wobec sytuacji w indywidualnym przypadku mnożonym ówcześnie być może nawet w tysiącach, staje się przejmującym świadectwem licznych osobistych dramatów. Może nie jest to kino szczytowych umiejętności opisywania poruszającej historii, ale mimo to niewątpliwie warto poświęcić mu nieco ponad półtorej godziny.

Protest the Hero - Palimpsest (2020)

Uradowany już byłem w chwili gdy internet donosił, że Protest the Hero z pełnowymiarowym studyjnym krążkiem w połowie 2020-ego roku powróci, bowiem czekając od długich siedmiu lat oraz w międzyczasie stykając się z dość mało optymistycznymi wieściami z obozu grupy, obawiałem się mocno o ich dalszy los - włącznie z możliwością zarzucenia ostatecznego działalności. Wydany własnym sumptem w okolicach końca 2016-ego roku (z tego co pamiętam po zorganizowaniu zbiórki w sieci) mini album Pacific Myth udowadniał, że talentu i pomysłów im nie brakuje i jakości mu chłopaki nie poskąpili - ale jedno kwestia artystycznej kondycji, drugie problemy natury obiektywnej, więc różnie mogło być. Teraz już od kilku dni znam sprawę z autopsji, wiem zatem iż piąty długograj w historii wesołych Kanadyjczyków pęka w szwach od ferii motywów, plamy nie dając i dostarczając kolejnego znakomitego materiału w charakterystycznym dla nich rozbuchanym stylu. Palimpsest jest pięknie rozmarzony, a nawet romantycznie uduchowiony w ultra melodyjnych refrenach czy w kilku przypadkach arcy miłych dla ucha zamykających kompozycje frazach. Gdzieś pomiędzy energetyczne kawałki powbijano quasi orkiestracyjne miniaturki, świetnie kontrastujące z niezwykle żywymi strukturami głównych wątków pozostałych bodajże dziesięciu utworów. Może szkoda (a może nie), że zawartość poprzedniego mini nie została chociaż po części zagospodarowana (ale niby po co?) na najnowszym wydawnictwie, a ten jeden może dwa świeże numery o mniej wyrazistej pajęczynie finezyjnych zagrywek nie ustąpiły im miejsca. W tym jest drobny minus Palimpsest, że zdaje się materiałem jeszcze silniej przesiąkniętym chwytliwością (ze złudnie symfonicznym zacięciem) od Violition, a mnie brakuje od czasu właśnie wydania wspomnianego nieco więcej technicznego pierdolnięcia, nie oglądającego się na walory umelodyjniające. To są jednak życzenia na przyszłość, a ta może przynieść większe zmiany (powinna), albo powolna ewolucja trwać będzie, bądź (czego sobie nie życzę), Protest the Hero zaginie z przyczyn praktycznych - bo na ile to popularne granie? Na razie mimo wszystko nie ma co sięgać zbyt daleko poza widnokrąg i radować się póki jest okazja, że goście pozostają zdeterminowani i naładowani pozytywną energią wciąż serwując z powodzeniem gęste przestrzenne aranżacje z kluczowymi manewrami wiosłowymi i tą jedyną w swoim rodzaju wokalną ekwilibrystyką kapitalnego Rody Walkera. Podkreślę jednak, że chciałby aby ci "motherfuckers" pozwolili sobie na bycie jeszcze bardziej "crazy". :) Bo mają na to papiery!

Lamb of God - Lamb of God (2020)

Najnowszy Lamb of God z powodzeniem dobrym riffem stoi! Ponadto nie brakuje mu dynamicznych galopad, basowego bulgotu, zadziornego okładania zestawu perkusyjnego, mrocznego klimatu, nieco urozmaiceń w postaci uatrakcyjniających osłuchaną formułę dodatków i oczywiście maksymalnie zaangażowanego warczenia Randy'ego Blytha (aż mu żyły przy skroni wyłażą :)). Z tej młócy wylewa się panteropodobna surówka od lat i od początku kapitalne nawiązania do legendarnej ekipy braci Abbottów w wykonaniu owieczki nie przestają mnie cieszyć, choć powtarzalność z czasem powinna ostudzić moją ekscytację do poziomu odhaczania z obowiązku nowych krążków. Coś tkwi jednak w tym lambowatym graniu, co zawsze nakręci mnie na kolejne kompozycje i one zaś w praktyce udowodnią (czasem z nawiązką nawet), że warto było zainteresowanie w sobie pielęgnować. Poprzedni album kopał równo, a poza tym zawierał w sobie dwa ożywiające akty w postaci gościnnego udziału dwóch nietuzinkowych artystów metalowo-rockowej sceny. Obecny równie ostro obija potylicę i pielęgnuje przed pięcioma laty zainicjowaną tradycję wspierania się nazwiskami z pierwszej gitarowej ligi. Mimo wielkiej sympatii dla przynajmniej jednej ze wspierających ekipę Blytha gwiazd i uznania dla tej drugiej (mniej kojarzonej ;)) uważam jednak, że współpraca odpowiednio z Chino Moreno i Gregiem Puciato była bardziej wyrazista i odcisnęła głębszy ślad w numerach z ich udziałem. Najważniejsze mimo wszystko, że nagrany po pięciu latach burzliwej historii wokół ekipy z Richmond krążek, wciąga klejąc się do ucha nie gorzej niż to co wcześniej nagrali. Jestem więc w sumie kontent! 

Luce (2019) - Julius Onah

Film ten posiada rodowód teatralny, oparty został bowiem na sztuce przeniesionej na ekrany kinowe. Ot prócz topowej obsady nic to jednak w sferze merytorycznej czy wizualnej nadzwyczajnego, gdyż to tylko obraz poprawnie zrealizowany warsztatowo, z niezłą oprawą dźwiękową na bazie całkiem interesującego muzycznego motywu oraz z problematyką do rozważenia w sensie dylematu społeczno-etycznego. Kręgosłupem nadętej rozkminy jest moralna zagwozdka, wykorzystująca tematykę związaną z pochodzeniem etniczno-rasowym - bo złe pochodzenie jest jak uparte owrzodzenie, leczy się je długo i może powrócić. ;) Ostrzegam od początku nie bez powodu natychmiast wszystkich zainteresowanych lojalnie, iż może chwilami nazbyt wydumana i sztucznie udramatyzowana. Z nienaturalnymi dialogami wygłaszanymi w podniesionym tonie oraz skomplikowanym bez potrzeby kluczowym szkopułem, ale mimo wszystko nie męcząca aż tak bardzo jakby powyższe zdania wprost sugerowały. Dramat na ekranie jest wydumany, ale i wzruszający, choć przez męczącą egzaltację nie w takim tonie jak akurat ja lubię.

Cadillac Records (2008) - Darnell Martin

Jak pięknie tu rozbrzmiewa seksowna muzyka, jakie tu zjawiskowo połyskują wymuskane gabloty. Taka to przeoczona jak się okazuje, bardzo fajna filmowa niespodzianka. O tym że coś takiego zostało nakręcone dowiedziałem się absolutnie przypadkowo. Takie coś nie byle jakie, całkiem sprawnie wyprodukowane, z niezłym tempem i drive'm, ale przede wszystkim będące po części biografią typa co nazywał się Muddy Waters i grał soczystego czarnego bluesa - i to granie dało mu sławę i jak to najczęściej bywa również za dużo pokus, którym nie potrafił się oprzeć i które go nieźle życiowo poturbowały. Nie jedyna to historia, której ofiarą sukcesu i sławy rodzina gwiazdy, to schemat powszechny i powtarzalny. Ale nie tylko o nim ta oparta na faktach opowieść, bowiem w zasadzie rdzeniem historia wytwórni płytowej dla której nagrywali między innymi prócz Watersa jeszcze Chuck Berry i Howlin' Wolfe. Biznes muzyczny od kuchni podczas seansu ogarniamy - ale taki chyba wygładzony, albo nawet znacznie przypudrowany. Czasy wzięte pod lupę z jednej strony uwalniające (dla kasy jaką białasy zbijały) potencjał „czarnego” bluesa i soulu, ale też dla afroamerykanów przeklęte. Rasizm, segregacja rasowa, okres wciąż jeszcze wtedy gówniany dla ciemnoskórych mieszkańców ziemi snu amerykańskiego i chociaż zmiany były wówczas już blisko, a totalne niewolnictwo dawnym echem, to w zasadzie niewiele się do wtedy właściwie zmieniło. Reżyserka która tą niespodziankę sprawiła dla mnie anonimowa, choć jak internet podpowiada całkiem dobrze za swoje prace dotychczas oceniana. Obsada równa, bez fajerwerków i tylko ta Pani Beyonce znana wielbicielom współczesnej odsłony R’n’B, bez przygotowania aktorskiego, a naprawdę świetna.

All Is Lost / Wszystko stracone (2013) - Jeffrey C. Chandor

Nie bardzo rozumiem jaki jest większy sens robienia tego rodzaju survivalowego kina, kiedy całość opowieści sprowadza się wyłącznie do samotnego starcia bohatera z żywiołem. I tak sobie teraz przypominam, że kiedy na przykład Cast Away Spielberga oprócz „robinsonowskiej” idei, miał też coś więcej do przekazania, to akurat All is Lost można cenić przede wszystkim za całkiem skuteczne przytrzymanie przed ekranem dzięki przekonującej roli Redforda, udanej pracy operatorskiej (celnie współgrającej z bardzo dobrymi efektami specjalnymi) i mimo mojego narzekania oczywiście pośrednio świetnej kierowniczej ręki Chandora. Niestety sens i przesłanie to banał, sprowadzony do postaci niczym nie zaskakującego instynktu przetrwania w obliczu ekstremalnej sytuacji. Niemal niemy film oglądało się jednak więcej niż znośnie, lecz jak staram się podkreślić bez większych emocji, bo przewidywalność akcji nie dała szans na przeżycie większej kinowej przygody. I tylko bezdyskusyjnie piękne zdjęcia błękitu oceanu naturalnie zachwycały.

Amorphis - Eclipse (2006)

Po sporych sukcesach z początku lat dziewięćdziesiątych Amorphis bladł stopniowo, choć miewał momenty interesujące, które aż tak wyraźnie nie świadczyły (Tuonela, Am Universum) o zamykaniu się w formule bez przeszłości. Nawet gdy kończący współpracę z Pasi Koskinenem Far from the Sun nie był kompletnym niewypałem, to jednak czuć od niego było, że brak chemii pomiędzy wokalistą, a resztą składu nie wróży grupie świetlanej przyszłości. Stąd pojawienie się wraz z wydaniem Eclipse nowego członka na pokładzie odebrałem jako rozsądne nowe otwarcie, tym bardziej iż Amorphis zasilony został frontmanem z pokaźnymi możliwościami głosowymi. Siła gardła Tomi'ego Joutsena nie podlega myślę dyskusji, a charakterystyczne już dotąd interpretacje numerów (czyste wokalizy wspomagane growlem), nie straciły w nowej konfiguracji personalnej na jakości i wyrazistości. Tyle, że same kompozycje napisane wówczas przez sprawdzony team sprawiły, że Amorphis poszedł najprostszą z dróg możliwych - rozpoczynając trwającą do dzisiaj konsumpcję własnego ogona. Ograbili też tym samym Finowie własną twórczość z subtelności i rockowej lekkości znanej z tandemu Tuopnela/Am Universum, na rzecz konkretnej mocy kapitalnie ukręconego soundu i schematycznego powtarzania fraz na jedno kopyto. Fakt, takie "buty" jak Leave Scars, Born from Fire, Perkele (The God of Fire), Same Flesh, czy otwierający z impetem stawkę Two Moons kopią po zadzie znakomicie, a wykorzystane w nich folklorystyczne inklinacje (ach ta fińska muzyka ludowa :)), doświadczają proste konstrukcje więcej niż odrobiną klimatycznej egzotycznej melodyjności. Mimo wszystko trąci ta filozofia zbytnią prostotą aranżacyjną - we własnym sosie rozmemłując nową szansę. Darząc jednak Eclipse (spośród albumów nagranych z Joutsenem) sympatią największą, to nie napiszę, iż jest on czymś więcej niż wyłącznie świetnym, ale maksymalnie rzemieślniczym wyrobem. Cenię w nim tą pełnię życia, chwytliwość wespół z rzeczoną dynamiką i ze świetnie ukręconym epickim brzmieniem, ale z perspektywy lat minionych słyszę, że był Eclipse początkiem końca jeszcze podwówczas rokującego zespołu - schyłkiem ciekawego pomysłu na siebie, kresem poszukiwań. Osiadł wtedy Amorphis na mieliźnie, skąd do dzisiaj nie chce być może z własnej woli się wydostać. 

Proxima (2019) - Alice Winocour

Niepospolity jest to dramat, bo historii o wyprawach w przestrzeń kosmiczną było wiele, ale pośród nich rzadko pojawiały się takie, które skupiały się przede wszystkim na aspekcie psychicznym i kosztach związanych z napięciem obecnym przed misją, jakie astronauci ponoszą. Pozostawienie rodziny, rozstanie, które niekoniecznie może być wyłącznie kilkudniowe lub góra kilkumiesięczne. Tym bardziej staje się to kluczowe, gdy bohaterem jest kobieta/matka i izolacja związana z poradzeniem sobie nie tylko ze stresem związanym z niebezpieczeństwem czy ryzykiem, ale właśnie z zagłuszeniem tęsknoty i odruchów opiekuńczych, będących fundamentalną częścią macierzyństwa. Za wybór kwestii kluczowych (hołd kobietom w kosmosie), daje ocenę maksymalną, do aktorskiego rzemiosła także nie mogę się doczepić, bowiem robota wykonana nie tylko przez Eve Green, to klasa bardzo wysoka, ale mimo że w ogólnym rozrachunku to kino autentyczne emocjonalnie, to odrobinę zbyt płaskie, a nawet jałowe, jeśli brać pod uwagę niemal kompletne zarzucenie napięcia i całkowitą jednostajność narracyjnej struktury. Może nie jest to obraz mdły, bo pomimo unikania jakiejkolwiek erupcji emocji, jest w nim uczuciowy tygiel, kamuflowany pod wymaganymi od astronautki powściągliwością i opanowaniem. Stąd ten maksymalnie kameralny, ponadto mocno złożony, lecz oszczędzający środki wyrazu (też te finansowe :)) seans, może się podobać i pozostawić w człowieku głęboki ślad, ale rozumiem też, że przez specyfikę formy nie każdego musi przekonać.

The Peanut Butter Falcon / Sokół z masłem orzechowym (2019) - Tyler Nilson, Michael Schwartz

Klimatyczna prowincjonalna Ameryka, na swój surowy sposób urocza, z ludźmi z krwi i kości - zahartowanymi ciężkim życiem w wymagających warunkach. Miejsce akcji już na starcie mnie urzekło, a temat tej historii dodatkowo wielką sympatię wzbudził. Dwóch uciekinierów, outsiderów o różnej przeszłości i różnych powodach, które ich osobne ucieczki spowodowały. Finalnie jednak zbiegiem okoliczności wspólnie południowo-wschodnim wybrzeżem Stanów Zjednoczonych podróżują (chyba Karolina Południowa), aby spełnić MAŁE marzenie, pozwolić jednemu z nich stanąć oko w oko ze swoim WIELKIM bohaterem. Tak, brzmi to może banalnie, ale ta prosta historia to redneckowe kino drogi w uroczym kameralnym wydaniu traktuje o rzeczach prawdziwych, a przez to niezwykle ważkich. Z dojrzałością i poczuciem humoru snuje balladę o ludziach bez lanserskiej pozy - o ich szczerości i oddaniu, o przyjaźni szorstkiej, wykutej w trudzie i sprawdzonej, a przez to trwalej jak liofilizowane żarcie. Jest też jeszcze jedno do wyróżnienia, to kwestia obsady, bo tak jak w pierwszej kolejności Zack grający Zaka jest po prostu rozbrajająco prawdziwy, a Bruce Dern w epizodycznej roli należący szczególnie obecnie do moich faworytów (czy też Thomas Haden Church, na zawsze pozostający dla mnie Lowellem ze Skrzydeł), tak Shia LaBeouf coraz częściej dzięki doskonale dokonywanym wyborom kreacji akceptację dla swoich ról nabywa, to wreszcie czarująca urodą córka Melanie Griffith i Dona Johnsona potrafi także pięknym duchem skraść serce. Poruszające w założeniach i realizacji, bogate emocjami feel good movie niedzielnym popołudniem obejrzałem. Mimo że pewnie przez pryzmat dzisiejszej epidemii egoizmu naiwne, to z miejsca awansujące w moim prywatnym rankingu do jednego z największych zaskoczeń obecnego sezony filmowego i faworytów gatunku.

Matthias & Maxime (2019) - Xavier Dolan

Trzecia we wstępie krótka scena i natychmiast widać kogóż to film gości na ekranie. Mimo, że w najnowszej historii Dolan nie korzysta bez opamiętania z charakterystycznych dla siebie ujęć teledyskowych, to tych kilka (bardziej obficie w drugiej fazie użytych), daje jednoznacznie do zrozumienia, że wypracowana charakterystyczna maniera, określa pracę reżyserską tego wciąż jeszcze młodziana. Tak na marginesie, to rzeczywiście niesamowite, że obecnie zaledwie 31-letni reżyser dysponuje już takim bogatym dorobkiem i do tego ten dorobek tak niezwykle już charakterystyczny. Ale temat wieku, jak i niewątpliwego talentu Dolana nieraz już w refleksjach filmowych podnosiłem, więc teraz postaram się nie przeciągać, tylko przejdę, jeśli to już możliwe do sedna. Sednem najnowszego obrazy Kanadyjczyka, po raz enty relacje międzyludzkie (wplecione też płynnie te rodzinne), a dokładnie (co myślę nie zaskakuje), te które mianem kontrowersyjnych, szczególnie w społeczeństwach konserwatywnych określane. Tożsamość seksualna, związki nieheteronormatywne ubrane zostają przez Dolana w kameralnie poetycką formułę filmową o równym stężeniu pierwiastka artystycznego (obraz, muzyka), jak i błyskotliwe przekazywanej kwestii merytorycznej. Wszystko w tym obrazie wygląda wiarygodnie, a jego stronie emocjonalnej należy się bez wahania przymiotnik poruszający - mimo iż w stu procentach heteronormatywna osoba go tutaj używa. :) Bo to nie jest kwestia osobistych przekonań czy odczuć, to sprawa naturalności w przekazywaniu prawdy o indywidualnym człowieku, wciśniętym we wzorcowy wymiar funkcjonowania w społeczeństwie. Przekraczając granice dorosłości realizujemy przecież właściwy dla tradycji schemat rozwojowy (małżeństwo, kariera zawodowa), a nasze uczucia często schodzą na dalszy plan dla dobra względnie komfortowej egzystencji, innymi słowy "świętego spokoju". Przez dwie godziny projekcji, ponownie u Dolana emocje wrzeć na moment nie przestają, chociaż często głęboko one skrywane, pulsujące intensywnie pod powierzchnią i dla utrzymania napięcia oraz dynamiki opowieści, podług zasady - trzymamy się wiarygodności, więc stosujemy też ich nagłe (gdy miarka się przeleje) eksplozje. W poruszający głęboko dramat, złożony z segmentów, części które budują napięcie narracyjne i w przemyślany sposób uderzają w odpowiednie emocjonalne tony, podążając składnie w kierunku finałowego punktu kulminacyjnego i po drodze trzech, może czterech pośrednich jesteśmy przecież angażowani. Z udziałem mnóstwa ornamentów produkcyjnych, z kalejdoskopem intelektualnych dyskusji, nadpobudliwego dowcipu oraz z pięknym w tle, wzruszająco-przejmującym motywem muzycznym, bez którego skuteczne uderzanie we wspomniane uczuciowe tony było pewnie niekompletne. Tak się właśnie kręci zmysłowo marzycielskie historie miłosne w tonie subtelnego dramatyzmu, kiedy jest się Xavierem Dolanem.

Sentenced - Frozen (1998)

Nie wszystkie względnie legendarne grupy powstałe na przełomie dziewiątej i dziesiątej dekady XX wieku, a rosnące w siłę i niestety z piedestału dość szybko spadające poznałem w momencie, gdy swoje najmocniejsze albumy wydawały. Przypadek Sentenced umieszczam właśnie pośród tych nazw, których krążki zagościły u mnie stosunkowo późno, a dokładnie w kontekście twórczości Finów już po wydaniu najbardziej reprezentatywnych płyt - takich jak Amok i Down. Albumów, które tyle samo różniło co łączyło - ale konkretem nawinę, gdy o nich będzie na blogu mowa. Teraz wjeżdża Frozen, czyli druga płyta nagrana z Ville Laihialą, a pierwsza sygnowana logiem Sentenced, jaka zagościła w moim kaseciaku w połowie lata 1998-ego roku. Sprężyna pozwalająca na zapoznanie się z muzyką Finów znajdowała się w jednym z wydań wszystkim metaluchom znanego periodyku wydawanego wówczas przez Mariusza Kmiołka. Tam Tomek Franczak pisał między innymi, że Frozen to fantastyczna lekcja jak grać gotycki heavy metal, stanowiąca doskonały materiał poglądowy jak powinien wyglądać ten gatunek AD 1998. To też siedząc wówczas w tego rodzaju graniu wciąż dość mocno, śledząc i poznając na bieżąco znane czy nowe formacje, nie potrafiłem przejść obojętnie obok tego rodzaju laurkowego tonu. No i świetnie że dałem się namówić i natychmiast po pierwszych odsłuchach (mimo, iż do specyficznego brzmienia łatwo nie było się przyzwyczaić) przekonać do romantycznie pijanego heavy gotyku made in Sentenced. Widząc już dzisiaj (w sumie to prawie od początku nowego millenium) jej pewne mankamenty, to nawet jeśli wracam do Frozen w towarzystwie Amok oraz Down, wespół z Crimson z rzadka, jest to powrót krótki ale wciąż w specyficzny sposób przyjemny. Mają bowiem te numery klimat który wciąga i są nasycone kapitalną chwytliwością z typowym dla mieszkańców śnieżnej północy melodyjnym charakterem. Co by nie pisać o przebojowości tych dwunastu zimnych numerów oraz tematyce liryków, które z uśmiechem na ryju nie mają nic wspólnego, to dzięki ich własnie depresyjno-samobójczej aurze, po pierwsze paradoksalna równowaga zostaje wprowadzona pomiędzy słowa i dźwięki, a po drugie smutek tych melodyjnych fraz idealnie koresponduje z depresyjnymi osobowościami młodych fanów heavy gotyckiego zawodzenia. Tutaj właśnie dostrzegam nie tylko wówczas, ale też (co mnie zaskakuje) i obecnie powody sukcesu Frozen - oczywiście w moim maksymalnie subiektywnym odczuciu. ;)

El reino / Królestwo (2018) - Rodrigo Sorogoyen

Thriller polityczno-kryminalny, tym razem w europejskim wydaniu, a dokładnie mocne kino o uniwersalnych prawdach w środowisku władzy w okolicznościach półwyspu iberyjskiego. Mam ja wielką słabość i odczuwam sporą namiętność wobec kina hiszpańskojęzycznego i chociaż nie oglądam obrazów o tym pochodzeniu geograficznym w ilościach gigantycznych (bo nie śledzę wyjątkowo dokładnie tego co się tam produkuje, ponadto aż tak wiele do nas nie trafia), to nieco na nosa wybieram i zazwyczaj czasu i zaangażowania nie żałuję. Ale do rzeczy! El reino jest kinem bardzo dobrze wyprodukowanym, ze świetnie budowaną narracją, w której nie brak napięcia w śledzonej intrydze i dynamicznej akcji, ciekawie ujętej okiem kamery. Merytorycznie zaś to dość oczywista podróż poprzez branżowe niuanse politycznej samowolki, z dobrze zarysowanymi cechami charakterystycznymi wszystkich tych "demiurgów" państwowej rzeczywistości. Konkretnie natomiast, to obserwujemy jak białemu kołnierzykowi grunt się pali pod stopami, bo bracia partyjni zdecydowali, że z niego będzie odpowiedni, nie mniej niż oni zasłużony kozioł ofiarny. Przekręty, afery, elity ponad prawem, wewnętrzne spięcia i rozliczenia, potyczki i bitwy, podchody i otwarte starcia, kity i shity, sraczki i hipokryzja najwyższy level, bo pokusa, a pokusa to władza i forsa. Ogólnie skurwysyństwo najwyższej próby, na które każdy z nas mniej lub bardziej świadomie głosuje pod naciskiem czczej gadki o odpowiedzialności za losy ojczyzny i z szacunku dla otrzymanej z łaski możliwości wpływania na jej losy za pośrednictwem demokratycznych wyborów. Szkoda tylko że kogokolwiek z partyjnej listy nie wybrać, ten natychmiast zostaje zepsuty przez luksusy życie na koszt podatnika i ogromne możliwości defraudacyjne - bo machina partyjna to właściwie przede wszystkim dopracowana perfekcyjnie fabryka systemowych machlojek, będących codziennością tego zepsutego do szpiku kości środowiska. Noż kurw, jak ja nie cierpię tych oszukańczych mord. Nawet jeśli patrzyłem w tym momencie na nie nasze obłudników zachłanne ryje, to i tak widziałem w nich świnie przy korycie z naszego grajdołka.

P.S. Ten film nie jest żadną odkrywczą analizą. To oczywistości podane jednak w atrakcyjnej nie tylko wizualnie formule.

The Current War / Wojna o prąd (2017) - Alfonso Gomez-Rejon

Pięknie praca wykonana po dowództwem Alfonso Gomeza-Rejona od strony produkcyjnej wygląda, bo fantastyczna scenografia, zabawy operatora i montażysty oraz nieprzeszarżowana na szczęście ingerencja obróbki komputerowej mogą się obiektywnie podobać. Ale fabularnie jest to robota prześlizgująca się po temacie w ekspresowym tempie, bez większego zainteresowania psychologicznym właściwościami pojedynku pomiędzy tandemem  Tesla/Westinghouse, a Edisonem. To jest wizualnie perełka, przyjemność z obcowania z obrazem jest ogromna i widać, że pomysłów na realizację w tej kwestii było multum i bardzo starannie cyzelowano, które z nich wypadną najbardziej okazałe. Problem jednak polega na tym, że rozpisanie fascynującej historii w scenariuszu nie nadążyło za wartością artystyczną strony będącej pożywką dla zmysłu wzroku. Ja przynajmniej zachwycony działaniami operatora i scenografów nie bardzo potrafiłem maksymalnie zaangażować się w ten w istocie niezwykle pasjonujący pojedynek, nawet jeśli aktorska praca też nie pozostawiała wiele do życzenia. Innymi słowy, aż tak jakbym sobie życzył nie zaiskrzyło.

Capone (2020) - Josh Trank

Oczekiwałem tej produkcji baaardzo! Może nie z przekonaniem, że obejrzę arcydzieło, bowiem nazwisko reżysera nic mi nie mówiło, a szybka dawka informacji z sieci o kierowniku powyższego zamieszania nie dawała nadziei zbyt wielkiej na kino, które może tak wyraziście zapaść w pamięć, by przejść do historii - tej złotymi zgłoskami wyrytej w świadomości maniaków. Głównym powodem zainteresowania była rzecz jasna kreacja Tomka, a obok niej też bez kitu temat, a dokładnie okres z burzliwego życia ikonicznego gangstera, jakim reżyser postanowił się zainteresować. I dobrze że zanim film subiektywnej autopsji poddałem, to nie przeczesałem internetu, bowiem oceny uśrednione tam znalezione strasznie by mnie przed seansem zasmuciły. Teraz jednak wiem z czym mam do czynienia, a ocena jak d oczywiście - każdy ma swoją itd. i ten tego. Krótko, ludzie czego innego oczekiwali, a dostali to co dostali i że produkcja to daleka od przykładowo tej sprzed lat Briana De Palmy, nie ma sensu dowodzić szerzej niż tylko fakt sygnalizując. Rozumiem też poniekąd, iż ten obraz może znudzić, a nawet rozczarować i to nie tylko fanów kina gangsterskiego z fajerwerkami, bo jego specyficzna realizacja ma coś w sobie usypiającego, a nawet irytującego warsztatowo. Cechą wizualną filmu Josha Tranka grubo ciosana charakteryzacja Capone'a. Cechą zaś audio skrzek Fonsa. Obie one zakładam odnoszą się do tragicznej kondycji jednego z największych amerykańskich wrogów publicznych, nie tylko okresu prohibicji i nie są na siłę stylizowane, choć nie trudno odnieść takie wrażenie. Mimo że tempo jest słabe, a nawet żadne, to film może się też podobać (i mnie się cholera podobał), bo aktorsko Tomek H. robi potwornie ryjącą beret robotę, a ten osobliwy nieruchawy, ale całkiem intensywnie hipnotyzujący klimat wciąga, mimo iż absolutnie w fotel nie wciska. Po doznanym udarze kompletnie uzależniony od pomocy innych, zniedołężniały fizycznie i (myślę, że co najmniej odrobinę upośledzony umysłowo), nawet jeszcze nie pięćdziesięcioletni, a już kompletnie żałosny wrak człowieka, to dobry materiał dla thrillera psychologicznego, którym film Tranka jest właściwie. Cierpiący (i dobrze) na (i tu ostra nazwa) kiłę mózgowo-rdzeniową, w żadnym stopniu już nieprzypominający postrachu wszystkich, zakapior z marchewką w gębie, to też dobre groteskowe tworzywo dla komedii, którą pomimo kilku dość zabawnych scen film Tranka nie jest. Ten film to coś niby innego, a niby nic szczególnego o czym lepiej się osobiście przekonać, niż czytać wypociny kogoś, kto zasadniczo ma problem z jasnym opisaniem najżywiej oddziałujących jego cech.

P.S. Można by napisać śmiało tylko, że piękna to pokuta za grzechy z przeszłości była. Dobrze tak skurw……!

La odisea de los giles / Pechowi szczęściarze (2019) - Sebastián Borensztein

Naturalna koprodukcja to argentyńsko-hiszpańska, stąd sprawdzić musiałem, gdyż zawsze w orbicie mojego zainteresowania kino tegoż pochodzenia - jeśli rzecz jasna rzuci mi się w oczy i jest osiągalne w wersji językowej zrozumiałej. :) To co ci południowcy w tym akurat przypadku pod nos podsuwają, okazuje się nie wyłącznie rozrywkowo energetyczną obyczajówką, skatalogowaną przez fachowe oczy jako, cytuję komedię/kryminał przygodowy, co jest też prawdą, lecz nie aż tak dosłownie. Proponują opowieść opartą być może (bo dlaczego niby nie miałaby się zdarzyć) na autentycznych wydarzeniach, a które spisane zostały (i poddane dodatkowemu działaniu wyobraźni) przez autora powieści, w której pomysł na interes (załóżmy spółdzielnię, będzie git), w trudnych czasach poprzedzających kryzys argentyński, staje się niemal gwoździem do trumny grupy prowincjonalnych ciułaczy. Wykiwani wespół przez bankiera i prawnika, przy znaczącej asyście aparatu państwowego, biorą oni sprawy w swoje ręce rozpoczynając tragikomiczną (jest dramat, ale i groteska) walkę o pieniądze - ponadto poczucie sprawiedliwości i przyzwoitości. Oprócz dobrze rozegranej fabuły, fajne postaci scenarzyści bez przesadnej fantazji wykreowali - takich ludzi z prowincji, więc ich osobowości dość osobliwe i przede wszystkim szalenie szybko sympatię wzbudzające, a efekt finalny pracy całego zespołu jest jak myślę zdecydowanie warty uwagi. Bowiem to kino idealne na niedzielne popołudnie - zarówno czerpiące w kwestii schematu z amerykańszczyzny, co objawia się w formie zgrywnego poczucia humoru i szołmeństwa narracyjnego z istotnym udziałem splotów przypadków i zaskakujących okoliczności, ale też czarujące egzotycznym latynoskim klimatem i wprost zagospodarowujące może dla indywidualnej przestrogi wydarzenia społeczno-ekonomiczne zaistniałe przed prawie dwiema już dekadami w Argentynie.